Opis arabów, wskazówki dotyczące uprawy rezuha na osobistej działce, hodowla, zwalczanie pojawiających się chorób i szkodników, fakty dla ciekawskich gatunków. Arabis jest również nazywany Rezuha i należy do rodziny Brassicaceae lub Cruciferous. Kraje ojczyste, na których występują ci przedstawiciele flory w przyrodzie, znajdują się w górzystych obszarach kontynentu afrykańskiego, gdzie panuje klimat tropikalny, a także pokrywają terytoria półkuli północnej o umiarkowanych warunkach klimatycznych. Ten rodzaj ma do stu odmian.
| Nazwisko rodowe | Kapusta lub Krzyżowe |
| Koło życia | Roczna lub wieloletnia |
| Cechy wzrostu | Okrywowa zielna |
| Reprodukcja | Nasiona i wegetatywne (sadzonki lub podział kłącza) |
| Okres lądowania na otwartym terenie | kwiecień, maj lub wczesna jesień |
| Schemat wysiadania | 40x40 cm |
| Podłoże | Słabe, luźne, suche |
| Oświetlenie | Miejsce częściowo zacienione lub słoneczne z zacienieniem |
| Wskaźniki wilgotności | Zastój wilgoci jest szkodliwy, podlewanie umiarkowane, zalecany jest drenaż |
| Specjalne wymagania | Skromny |
| Wysokość rośliny | Do 0,3 m² |
| Kolor kwiatów | Biały, żółtawy, różowawy lub fioletowy |
| Rodzaj kwiatów, kwiatostany | Racemose |
| Czas kwitnienia | czerwiec lipiec |
| Czas dekoracyjny | Wiosna lato |
| Miejsce złożenia wniosku | Do cięcia można użyć mixborderów lub klombów, obrzeży, grzbietów i ogrodów skalnych |
| Strefa USDA | 4, 5, 6 |
Prawdziwe pochodzenie naukowej nazwy Arabis wciąż nie jest znane. Sugeruje się, że źródłem jest słowo „Arabia”, wskazujące na piaszczyste i skaliste obszary naturalnego rozmieszczenia, inna wersja odnosi się do znaczenia greckiego terminu „arabos” oznaczającego „grzechotkę”. W naszych szerokościach geograficznych nazywa się to Rezukha, ponieważ na liściach pojawia się pokwitanie twardych włosów, które mogą nawet zranić ręce.
Wszyscy przedstawiciele Arabis mają formę zielną i mogą być uprawiane jako rośliny jednoroczne i wieloletnie. Często są używane jako okrywowa, ponieważ pędy mają tendencję do pełzania po powierzchni gleby. W takim przypadku gałęzie łatwo ukorzeniają się w kontakcie z górną warstwą gleby. Wysokość rośliny nie przekracza 30 cm, system korzeniowy jest rozgałęziony i znajduje się głęboko w podłożu.
Na pędach rozwijają się blaszki liściowe w kolorze zielonym, z gęstym pokwitaniem. Ich kształt jest w kształcie serca, ale mogą przybierać kontury owalne lub w kształcie strzały. Blacha jest solidna, czasami wzdłuż krawędzi jest ząbkowanie.
Podczas kwitnienia, które następuje w drugiej połowie okresu wiosennego, tworzą się gęste kwiatostany, mające kształt pędzla. Składają się z kwiatów o średnicy nieprzekraczającej 1, 5–2 cm, a kolor płatków może być biały lub żółtawy, różowawy lub liliowy. Często zdarzają się gatunki o podwójnej budowie pąków. Kwiatów jest dużo i mają przyjemny zapach, który zwabia owady zapylające (głównie pszczoły).
Owocem arabis jest strąk wypełniony płaskimi nasionami, u niektórych gatunków materiał siewny jest wyposażony w skrzydła, które pozwalają mu odlecieć na dużą odległość od macierzystego krzewu.
Ponieważ rezuha jest znana projektantom krajobrazu od dłuższego czasu, zaleca się dekorowanie krawężników i zjeżdżalni alpejskich, rabatki z nasadzeniami i sadzenie ich na klombach i mixborders. Do cięcia używa się gałązek z kwiatami.
Wskazówki dotyczące uprawy arabis: sadzenie i pielęgnacja podwórka
- Wybór lokalizacji i oświetlenie. Ponieważ w naturze roślina preferuje dobre oświetlenie, zaleca się wybór miejsca o południowej lokalizacji w ogrodzie, ale nadaje się do tego również półcień. Pod promieniami słońca zarówno wzrost, jak i kwitnienie będą szczególnie bujne. Większym problemem jest stagnacja zimowej wody w podłożu, która może powodować gnicie systemu korzeniowego. Kiedy nadchodzi wiosna, na początku lepiej jest zacienić krzew Arabis, aby pędy nie wyschły. Nie wybieraj również miejsca na nizinach, aby topnienie i wody gruntowe nie były blisko.
- Podlewanie. Ponieważ rizuha ma dobrze rozwinięty system korzeniowy, który jest w stanie odprowadzać wilgoć z dużej głębokości, Arabis dość dobrze znosi suszę. Zwykle gleba pod krzakiem jest nawilżana raz na 7 dni, gdy roślina jest dojrzała, ale dla „młodych” podlewanie powinno być częstsze. Należy pamiętać, że zalanie gleby doprowadzi do gnicia systemu korzeniowego.
- Przygotowanie do zimy. Arabis wyróżnia się pewną mrozoodpornością, ponieważ z łatwością może przetrwać spadek temperatury do 5 stopni poniżej zera. Ale jeśli mieszkasz na szerokościach geograficznych z surowymi i śnieżnymi zimami, powinieneś zadbać o schronienie na zimę. Gdy nadejdą jesienne dni i kwitnienie już się zakończyło, pędy przycina się tak, aby na podłożu pozostało tylko 2-3 cm długości gałązek. Następnie krzew należy przykryć od góry gałązkami świerkowymi, opadłymi liśćmi lub zastosować materiał okrywowy. Niektórzy ogrodnicy robią małą ramkę, na której rozciągają agrowłókno.
- Nawozy. Jak każda roślina ogrodowa, aby utrzymać aktywny wzrost i kwitnienie, Rizuha będzie potrzebować dodatkowego karmienia. Przeprowadza się je zwykle przed kwitnieniem w miesiącach wiosennych. Jeśli roślina jest dorosła, wystarczy jeden nawóz na sezon. Zaleca się stosowanie kompletnych kompleksów mineralnych, a jako materię organiczną stosuje się humus.
- Ogólna opieka. Ponieważ tempo wzrostu Arabis jest wysokie, konieczne jest regularne przycinanie zbyt wydłużonych gałęzi. Tworzą w ten sposób bardziej zwarty zarys krzewu, aby nie zagłuszał on innych przedstawicieli posadzonej w pobliżu flory. Obrzezanie stymuluje również późniejsze kwitnienie. Arabis będzie musiała przejść przez najczęstsze zabiegi pielęgnacyjne, które obejmują odchwaszczanie młodych sadzonek i spulchnianie gleby po każdym moczeniu, aby wilgoć nie uległa stagnacji. Ponieważ kwiatów jest wiele i nie kwitną w tym samym czasie, zaleca się usuwanie przekwitłych pąków - pomoże to przedłużyć kwitnienie.
- Przeszczep Rizuha. Roślina musi zmieniać swoje miejsce co 4 lata. Ta procedura może być połączona z operacją rozłupywania krzaka. Jeśli krzew jest okrywą gruntową, jest po prostu odmłodzony. Kiedy obszary takiego „dywanu” są nagie, wylewa się tam kompozycję piasku rzecznego, próchnicy i innych składników rozluźniających. Gleba jest mieszanką ziemi ogrodowej i powyższych składników. Roślinę sadzi się w tempie 40x40 cm, natomiast w jednym otworze można umieścić 3-4 sadzonki.
Jak rozmnażać Arabis z nasion i wegetatywnie?
Aby uzyskać nową roślinę Rizuha, zaleca się zarówno rozmnażanie nasion, jak i rozmnażanie wegetatywne (podział przerośniętego krzewu, jiggowanie lub cięcie).
Dzięki reprodukcji nasion możesz umieścić materiał bezpośrednio w ziemi lub wyhodować sadzonki. W przypadku wybrania pierwszej opcji nasiona wysiewa się w wybranym miejscu w jesienne dni (przed zimą) lub wraz z nadejściem marca. Głębokość sadzenia nie powinna przekraczać 5 mm. Następnie zaleca się przykrycie miejsca siewu przezroczystą folią lub specjalną powłoką (agrospan). Taka materia nie przepuszcza wilgoci, a gleba nie ulegnie erozji podczas podlewania.
Gdy pojawią się sadzonki Arabis (po około 20–25 dniach) schronienie można usunąć. Jeśli młodzi Rizuchowie staną się silni, możesz przeszczepić je na stałe miejsce w ogrodzie. W takim przypadku konieczne jest, aby nie niszczyć ziemskiej grudki otaczającej system korzeniowy. Do sadzenia wybiera się niezbyt gorący, piękny dzień. Sadzonki są wstępnie podlewane. Takie rośliny zachwycą kwiatami po dwóch latach.
Jeśli zostanie podjęta decyzja o wyhodowaniu sadzonek Arabis, nasiona wysiewa się w kwietniu. Skrzynki na sadzonki wypełnione są podłożem zmieszanym z torfem i piaskiem z drobnymi kamieniami w stosunku 3:1. Wysiane nasiona należy również przykryć polietylenem lub agrowłóknem, aby stworzyć warunki wysokiej wilgotności. Kiełkowanie odbywa się w temperaturze około 20 stopni. Kiedy wylęgają się sadzonki (po prawie miesiącu), schronienie jest usuwane. Pudełko przenosi się w dobrze oświetlone miejsce, pozbawione bezpośredniego światła słonecznego.
Dalsza pielęgnacja polega na podlewaniu roślin i spulchnianiu gleby. Po dorośnięciu sadzonek Arabis przesadza się je w osobnych doniczkach (najlepiej z torfu). Jeśli w przyszłości sadzonki Rizuha będą używane jako pochpopokrovnik, to nie można ich nurkować. Po przejściu mrozów (około maja) sadzi się je na otwartym terenie, ale aby uniknąć odmrożeń w nocy i rano, wieczorem przykrywa się je agrofibrą.
Rizuchi zajmują się dzieleniem zarośniętego krzewu po uschnięciu kwiatów. Krzew należy dokładnie wykopać, a system korzeniowy wyciąć. Aby zapobiec gniciu, posyp odcinki cięcia węglem aktywnym lub węglem drzewnym roztartym na proszek. Następnie delenki należy posadzić na przygotowanym klombie i obficie zwilżyć.
Podczas jiggowania sadzonek arabis wybiera się wydłużony pęd, który jest przymocowany do powierzchni gleby w obszarze guzka liściowego. Następnie posypuje się podłożem, a górę należy przypiąć. Kiedy pojawiają się oznaki, że pojawiły się procesy korzeniowe (pąki spuchły, liście się rozwinęły), warstwa jest ostrożnie oddzielana od krzaka macierzystego, a następnie przesadzana w stałe miejsce.
Podczas cięcia sadzonki Arabis są cięte w czerwcu z zielonych pędów. Sadzi się je w luźnym podłożu pod kątem, gdzie ukorzenią się przez 20-21 dni. Wychodząc, powinny być obficie nawilżone i osłonięte przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych. Zamiast podlewania można spryskać sadzonki rizuha z butelki z rozpylaczem. Aby lepiej ukorzenić, możesz zbudować szklarnię z pociętych plastikowych butelek, używając części z szyjką, wtedy wietrzenie jest łatwiejsze. Takie rośliny przesadza się do stałego miejsca dopiero późnym latem lub wczesną jesienią.
Zwalczanie pojawiających się chorób i szkodników Arabis
Pielęgnowana roślina nie tylko nie sprawia problemów i dość wytrwale toleruje ataki szkodliwych owadów, infekcji i wirusów. Ale czasami pojawia się problem związany z mozaiką wirusową, a także z takim szkodnikiem, jak pchła krzyżowa, który dotyka wielu członków rodziny Caput. Objawami tej choroby są małe plamki koloru brązowego, które pokrywają powierzchnię liści, jeśli nie zostaną podjęte żadne działania, to ich wielkość stopniowo się zwiększa i pokrywają cały liść. Nie ma lekarstwa, więc chory krzew trzeba wykopać i spalić. Podłoże, na którym rosły porażone Arabis należy podlać mocnym roztworem na bazie nadmanganianu potasu (jego kolor powinien być ciemnopurpurowy). Żadne inne rośliny nie powinny być sadzone w tym miejscu w ciągu roku.
Jeśli masz do czynienia z pchłą krzyżową, to oczywiście możesz spróbować usunąć szkodniki środkami ludowymi, ale nie zawsze dają one pozytywny wynik i dlatego możesz natychmiast wykonać leczenie po kwitnieniu preparatami owadobójczymi, takimi jak Aktara, Karbofos lub Iskra.
Fakty dla ciekawskich i fotograficznych rezuha
Niektóre odmiany arabis wyróżniają się zdolnością do tworzenia dużej ilości nektaru i są wykorzystywane jako rośliny miododajne. Allisum i chrzan, a także kapusta, gorczyca i rzepak są uważane za przedstawicieli flory, które są uważane za „krewnych” Rizuha. Na tej liście znajdują się rzodkiewki i iberys, a także liczne gatunki krzyżowe. Oprócz przyjemnego aromatu Arabis przyciąga swoją całkowitą, nie kapryśną pielęgnacją.
Ważne jest, aby pamiętać, że zaleca się zbieranie nasion rośliny, gdy tylko wystąpią pierwsze przymrozki, a pogoda powinna być sucha i słoneczna. Jeśli zbierzesz materiał siewny w pochmurny lub deszczowy dzień, to z powodu wilgoci ich kiełkowanie spadnie. Podczas zbierania odcina się kawałek łodygi wraz z kwiatostanem, aby następnie mógł zostać wysuszony w pomieszczeniu. Miejsce musi mieć dobrą wentylację. Kwiatostany zwisają z kwiatów, a gdy tylko całkowicie wyschną, nasiona są łuskane i przechowywane w tekturowym pudełku, w całkowitej ciemności i suchości.
Rodzaje arabów
Arabis alpejski (Arabis alpina) można znaleźć pod synonimową nazwą Arabis flaviflora. Rodzimy obszar wzrostu przypada na ziemie Dalekiego Wschodu, obejmuje północne regiony Skandynawii, Ural Polarny i wyżyny położone na kontynencie północnoamerykańskim oraz w Europie Zachodniej. Jest to roślina wieloletnia, nie przekracza 35 cm wysokości, pędy rosną, zarówno z liśćmi, jak i pąkami z kwiatami. Na zimę nie umierają i mogą tworzyć zasłony przypominające poduszki. Liście w strefie korzeniowej gałęzi mają owalne kontury, liście łodygi o kształcie strzałkowo-sercowym. Kwiaty pachnące, zebrane w kwiatostany racemose. Kolor płatków jest różowawy lub białawy, średnica przy pełnym otwarciu wynosi tylko 1 cm, a długość samego kwiatostanu może sięgać 5 cm. Proces kwitnienia rozpoczyna się w połowie wiosny i może trwać około 30 dni.
Istnieją ogrodowe formy arabis:
- schneeshaube wysokość nie przekracza 25 cm, kwiaty zebrane w pędzel kwiatostanowy, dochodzące do 15 cm długości, rozwarte do średnicy nie większej niż 2 cm, płatki śnieżnobiałe;
- frotte różni się od podstawowej odmiany większymi kwiatostanami, które przypominają zarysy lewka;
- różowy - takie rośliny mogą osiągnąć tylko 20 cm z gałęziami, powstałe kwiatostany nie będą miały więcej niż 12 cm długości, są zbierane przez 2 cm kwiaty o różowawym kolorze płatków.
Arabis mszaki (Arabis mszaki). Rodzime ziemie tego gatunku leżą na terytorium regionów Albanii, Bułgarii, a nawet Grecji, gdzie przebiega pas górski alpejski i subalpejski. Roślina wieloletnia, z pędami zdolna do tworzenia poduszkowych zasłon. Ich wysokość nie przekracza 10 cm, liście rosnące na pędach są małe, owalne, rzęskowe, z pokwitaniem podobnym do filcu. Liście są zwykle zbierane w gniazdach. Kwiatostany są luźne, przybierające kształt tarczki. Zbierają od trzech do sześciu kwiatów o śnieżnobiałych płatkach.
Arabis kaukaski (Arabis caucasica) jest często uważany za podgatunek alpejskiego rezuha. Oczywiste jest, że ziemie naturalnej dystrybucji leżą na terytorium Kaukazu, ale roślina znajduje się w Morzu Śródziemnym, regionach Środkowej i Azji Mniejszej. W okresie kwitnienia ta bylina może osiągnąć nawet 30 cm długości pędów, płytki liściowe są niewielkie, barwa jasnozielona ze względu na to, że powierzchnia pokryta jest białawym pokwitaniem. Kształt liścia jest podłużny, wzdłuż krawędzi znajdują się duże ząbki.
Wielkość średnicy kwiatu wynosi 1,5 cm, z czego zbierane są kwiatostany racemozy. Długość tego ostatniego wynosi około 8 cm, a kwitnienie trwa od czerwca przez prawie miesiąc. Ale zdarza się, że pojedyncze pąki otworzą się jeszcze przed jesienią. Owocem jest wydłużony, zwężony stożek. W kulturze gatunek uprawiany jest od początku XIX wieku.
Wyróżnia się formy ogrodowe:
- flora-pleno, w którym powstaje duża liczba kwiatów, o podwójnej strukturze, zwieńczona wydłużonymi łodygami kwiatowymi;
- variegata ma blachy, na których wzdłuż krawędzi znajduje się żółta krawędź;
- Rosabella może "popisywać się" kwiatostanami złożonymi z pąków róży.
