Ogólne oznaki fatshedera, opis warunków uprawy w domu, zalecenia dotyczące przesadzania i podlewania, niezależna reprodukcja, gatunki. Fatshedera należy do licznej rodziny Araliaceae, uważanej przez botaników za dwuliścienne, ponieważ zarodek nasienny dzieli się na dwa liścienie, położone przeciwnie. Rodzina obejmuje również 46 rodzajów przedstawicieli flory. Roślinę wyhodowano około stu lat temu, a właściwie w latach 1910-1912, przez skrzyżowanie Fatsia japonica Dence. Et Planch (Fatsia japonica Dence. Et Planch) - rośliny o bardzo ozdobnych liściach i bluszczu pospolitym (Hedera helix), o pełzających i giętkich pędach. Jego hodowlę prowadzili francuscy botanicy, bracia Lise. Roślina nosi swoją nazwę, łącząc nazwy dwóch zielonych „przodków” - fatsia i cheder.
Fatskhedera to wiecznie zielona liana wewnętrzna, której wysokość może osiągnąć metr lub dwa metry, w warunkach naturalnych gałęzie mogą dorastać do 5 m. Zwykle wymaga podparcia. Młode pędy w końcu zaczynają się zdrewniać, czyli łodyga, która na samym początku wzrostu wyrasta prosto i praktycznie nie rozgałęzia się, zaczyna pokrywać się korą i przybiera pełzającą formę wzrostu. Jednak nadal pozostaje cienki i elastyczny.
Płytki liściowe tej podobnej do liany rośliny o ciemnozielonym kolorze, podzielone na płaty-płatki (tak jak w fatsia, która wzięła swoją nazwę od japońskiego słowa „fatsi” - osiem, liczba płatków w liściu). Powierzchnia arkusza jest błyszcząca i błyszcząca. Niektóre odmiany wyróżniają się piękną krawędzią o białawym lub żółtawym odcieniu, co nadaje płatom dużą dekoracyjność. Średnica całego liścia może wynosić 35 cm, ale płaty-palce blaszki liściowej mają szerokość 5-11 cm. Każde ostrze ma na wierzchołku lekkie ostrzenie i wydłużony, eliptyczny kształt. Ogonki są długie, ich rozmiar czasami sięga pół metra, a co najmniej do 10 cm Liść wydaje się siedzieć na ogonku, zajmując prawie poziomą pozycję.
I podobnie jak w Fatsii, ta winorośl kwitnie małymi i niepozornymi kwiatami o zielono-żółtym odcieniu, z których zbiera się kwiatostany w formie parasoli. Te kwiatostany są wierzchołkowe - znajdują się na samym końcu pędów. W kwiatach średnica rzadko przekracza 3-4 cm, roślina jest biseksualna - ma kwiaty męskie i żeńskie. Kwiat podzielony jest na pięć jajowatych płatków. Działki są bardzo małe, na pierwszy rzut oka prawie niewidoczne, ale przyglądając się uważniej można zauważyć zielone ząbkowanie wokół pąka.
Tempo wzrostu fatshedery jest bardzo wysokie, dlatego stale konieczne jest jej przycinanie i formowanie korony. Zwykle w ciągu roku łodygi wydłużają się o 30-40 cm, a po pojawieniu się roślina natychmiast zdobyła miłość hodowców kwiatów, ponieważ nie wymaga specjalnych warunków przetrzymywania. Z jego pomocą zwyczajowo sadzi się zieleń nie tylko w ogrodzie, kolumnach altanek i tarasach, ale także tworzy fitokompozycje czy ściany. Jako podporę zwyczajowo stosuje się kraty dekoracyjne, rurkę pokrytą mchem lub inną podporę, która podtrzymuje ciężkie pędy rośliny.
Najbardziej znaną odmianą jest Fatshedera Lizei - może osiągnąć długość łodygi do kilku metrów. Średnica konturu blaszki liściowej sięga 20–25 cm Płatki palców, liczba części może wynosić od 3 do 5 jednostek. Kolor ma przeważnie bogaty szmaragdowy odcień, jednak istnieją formy barwne, które są bardziej kapryśne w pielęgnacji. Powierzchnia skórzasta, pomarszczona i gęstsza niż liście fatsia. Niezwykle trudno jest czekać, aż ta roślina zakwitnie. Białawo-zielonkawe kwiaty zbierają się w baldaszkowate kwiatostany. Wyhodowano odmiany o pstrych liściach, takie jak:
- „Fatshedera Lizei Variegata” krawędzie płatków są pomalowane kremowymi lub białawymi odcieniami;
- „Fatshedera Lizei Anne Mieke”, który ma jasnozielony kolor w samym środku liścia.
Odmiany nieposiadające wzorów na liściach są silniejsze i bardziej odporne, jednak hodowcy zwracają uwagę na większą atrakcyjność roślin, które na liściach mają plamistość lub obwódkę o kontrastowym kolorze.
Po kwitnieniu pestkowiec wydaje się tak ciemnoniebieski, że można go pomylić z czarnym. Owoce rośliny są niejadalne. Żywotność wynosi około siedmiu lat.
Zalecenia dotyczące pielęgnacji Fatshedera
- Oświetlenie i rozmieszczenie. Roślina jest bardzo lubiana przez wielu hodowców za to, że nawet początkujący poradzi sobie z odejściem. Fatskhedera nie wymaga specjalnych warunków do swojego położenia w pokoju. Podobnie jak większość przedstawicieli zielonego świata, roślina czuje się dobrze w oknach o orientacji wschodniej lub zachodniej, ale od strony południowej jasne światło słoneczne będzie musiało być trochę zacienione, przez co końcówki płatków liści mogą wyschnąć. Oczywiście fatskhedera nie uschnie na parapetach okien północnej lokalizacji, tylko różnorodne formy wkrótce stracą dekoracyjny kolor - wymagają więcej światła. I generalnie wskazane jest ustawienie tam dodatkowego światła za pomocą specjalnych fitolampów, to samo dzieje się z roślinami umieszczonymi na innych oknach i nadejściem zimy. Kiedy nadchodzi wiosna, wielu hodowców sadzi roślinę na otwartym terenie, starannie wybierając miejsce i glebę. Jednak dla Fatshedera wygodniej jest rosnąć w ogrodzie zimowym.
- Temperatura zawartości. Przy cenach pokojowych fatskhedera dość dobrze się rozwija, ale lepiej jest dla niej zimować w chłodniejszych warunkach niż jej protoplasta fatsia. Najlepszy ze wszystkich, gdy są trzymane w granicach 10-15 stopni. Jak tylko wiosenne temperatury się ustabilizują i nie będzie porannych przymrozków, wtedy można wynieść krzew do ogrodu lub na taras, na balkon, ale wybrać miejsce osłonięte od podmuchów wiatru (może złamać pędy) i jasne słońce (powoduje oparzenia liści).
- Podlewanie tłuszczaków. Ten podobny do liany krzew jest wielkim miłośnikiem wilgoci, dlatego latem przeprowadzają obfite i częste nawilżanie, po prostu upewniają się, że gleba nie zostanie podmoknięta, ponieważ nieuchronnie doprowadzi to do pojawienia się szarej zgnilizny lub gnicie korzeni. Wraz z nadejściem jesieni nawilżanie gleby ustaje i należy je wykonywać co 10 dni. Podczas podlewania należy kierować się wskaźnikami ciepła: jeśli temperatura przekracza 20-25 stopni, nawilżanie odbywa się co 3-6 dni, a jeśli jest poniżej 10-12 stopni, to raz w miesiącu, jeśli upał jest jeszcze mniejszy, wtedy gleba jest nawilżana raz na 2 miesiące i mało wilgoci. Podobnie jak fatsia, roślina szybko reaguje na wysychanie ziemnej śpiączki, liście natychmiast opadają, a korona rośliny traci efekt dekoracyjny i trudno będzie wrócić do poprzedniego wyglądu, konieczne będzie zawiązanie liście do podpór.
- Nawozy w przypadku tuczu stosuje się je od kwietnia do września - w tym czasie następuje aktywny wzrost pędów. Wybierane są złożone roztwory mineralne, roślina również dobrze reaguje na karmienie materią organiczną, ale lepiej nie używać świeżych roztworów (na przykład dziewanny). Opatrunek górny powinien być naprzemienny. Częstotliwość nawożenia to raz na 10 dni. Zaleca się zaprzestanie karmienia w miesiącach jesienno-zimowych.
- Selekcja przeszczepów i gleby. Konieczna jest zmiana doniczki lub podłoża z coroczną regularnością na wiosnę, a także, jeśli to konieczne, jeśli system korzeniowy całkowicie opanował całą glebę w pojemniku. Podczas przesadzania konieczne jest zamontowanie podpory z pojemnikiem wystarczająco dużym dla rośliny, posypanie jej warstwą materiału drenażowego (keramzyt) do 1/3 wysokości podpory, dopiero wtedy będzie stabilna i wytrzymała waga pędów fatshedera. Łodygi są przymocowane do podpory za pomocą wełnianych nici lub niesztywnego drutu. Na dnie wanny konieczne jest nawiercenie małych otworów, aby odprowadzić wilgoć, która nie została wchłonięta przez korzenie.
Gleba do sadzenia powinna mieć odczyn obojętny lub lekko kwaśny w zakresie pH 6–7, ale niektórzy hodowcy wybierają glebę o kwasowości pH 6–6,5.
Jeśli mieszanka gleby jest kompilowana niezależnie, stosowane są następujące opcje:
- gleba darniowa, gleba torfowa, gleba liściasta, piasek rzeczny (w proporcjach 2:2:1:1);
- darń, ziemia liściasta, gruboziarnisty piasek i kora sosnowa posiekane na kawałki (części są pobierane w proporcjach 2: 2: 1: 1).
Możesz dodać trochę próchnicy do gleby. Mniej więcej raz na 2-3 tygodnie należy delikatnie poluzować wierzchnią warstwę gleby. Jeśli podłoże stanie się zasolone, będziesz musiał zmienić je 4-5 cm od góry na nowe. Roślina dobrze rośnie również w hydroponice. Jeśli wskaźniki ciepła nie przekraczają 19 stopni, fatshedera może obejść się bez dodatkowych środków podnoszących poziom wilgotności. W przeciwnym razie będziesz musiał podnieść wskaźniki za pomocą wszelkich dostępnych środków:
- spryskaj masę liści miękką wodą;
- umieść nawilżacze mechaniczne obok rośliny;
- przetrzyj blachy miękką gąbką lub szmatką zamoczoną w wodzie;
- spryskaj roślinę, jeśli nie urosła za bardzo;
- instalować naczynia z wodą obok doniczki fatscheder, która parując, zwiększy znaczenie powietrza;
- umieść garnek w głębokim i szerokim pojemniku z wodą wylaną na dno i warstwą keramzytu lub kamyków, tylko upewnij się, że poziom wody nie sięga dna garnka.
Ale jeśli termometr zaczął pokazywać mniej niż 15 stopni, nawilżanie zostaje zatrzymane.
Samohodowlane tuniki
Możesz uzyskać nową wiecznie zieloną roślinę podobną do liany przez sadzonki, sadzenie warstw powietrza, materiału siewnego, a także dzielenie buszu.
Wraz z nadejściem wiosny (koniec marca-kwietnia) na pniu wykonuje się płytkie nacięcie i pokrywa go torfowiec zwilżony w fitostymulatorze lub pożywce (około grama złożonego nawozu mineralnego rozpuszcza się w litrze wody). Następnie nawija się na niego folię spożywczą lub plastikową. Ta struktura jest wymagana do okresowej wentylacji i nawilżania mchu, nie można dopuścić do przesuszenia. Po pewnym czasie w miejscu nacięcia pojawią się korzenie. Trzeba odczekać jeszcze około dwóch miesięcy, aż pędy korzeni zwiększą się, a następnie odciąć wierzch z korzeniami i posadzić w doniczce z drenażem na dole i wylaną na niego glebą. Ta metoda to propagacja przez warstwy powietrza.
Ponadto, wraz z nadejściem wiosny, możesz wyciąć gałęzie z wierzchołków pędów Fatshedera i spróbować je ukorzenić. Sadzonki powinny mieć kilka pąków gotowych do rozwoju. Gałązki sadzi się w doniczkach z mieszanym podłożem równych części torfu i piasku. Następnie pojemnik z sadzonkami umieszcza się pod wyciętą plastikową butelką lub szklanym półfabrykatem, można go owinąć folią. Pomoże to nie tak szybko odparować wilgoć z powierzchni gleby i liści oraz zatrzymać niezbędne ciepło, jego wskaźniki powinny wynosić co najmniej 18 stopni. Po zakorzenieniu się sadzonek i rozpoczęciu wzrostu pąków konieczne jest przesadzenie roślin poprzez przeniesienie (bez niszczenia ziemnej śpiączki) do dużych doniczek z glebą odpowiednią dla dorosłych osobników. Możesz poczekać na pojawienie się korzeni w sadzonkach, umieszczając gałęzie w pojemniku z wodą, a po pojawieniu się pędów korzeni posadź je w doniczkach z drenażem i ziemią.
Roślinę rozmnaża się przez sadzenie nasion w doniczce wypełnionej mieszanką gleby z darni, próchnicy liści i grubego piasku w równych częściach. Wymagane jest posadzenie nasion nie głębszych niż 1 cm, a następnie owinięcie tego pojemnika plastikową torbą. Wskaźniki ciepła podczas dojrzewania nie powinny być mniejsze niż 18 stopni. Kiedy na sadzonkach pojawi się kilka młodych liści, możesz zbierać w osobnych doniczkach. W przyszłości młode grubasy umieszcza się w ciepłym miejscu z wystarczającym oświetleniem, ale zacienionym przed jasnym światłem słonecznym.
Podczas przesadzania krzew jest dzielony, aby korzenie nie zostały ponownie zranione. System korzeniowy jest starannie dzielony lub cięty bardzo ostrym i zdezynfekowanym nożem. Plastry należy posypać węglem aktywnym lub węglem drzewnym pokruszonym na proszek. Tace są następnie sadzone w doniczkach z materiałem drenażowym na dnie, wspartym na podporze i odpowiednio zwilżonej glebie.
Gdy roślina jest jeszcze młoda, zaleca się regularne podrywanie wierzchołków pędów, co zapewni ich dobre rozgałęzienie.
Problemy w uprawie tuczu
Spośród trudności, które mogą pojawić się podczas uprawy rośliny, są:
- przy niewystarczającym oświetleniu różnorodne formy tracą kolor;
- jeśli wilgotność powietrza jest niska, wierzchołki płatków liści stają się brązowe i suche;
- podlewanie gleby doprowadzi do żółknięcia liści i ich wyładowania.
Jeśli warunki utrzymywania fatshedera zostaną naruszone, pociągnie to za sobą choroby grzybowe, takie jak szara zgnilizna, której czynnikiem sprawczym jest Botrytis. Choroba ta zaczyna się, gdy roślina jest trzymana w wystarczająco zimnym i wilgotnym pomieszczeniu. Dolna część łodygi nabiera brązowego odcienia i z czasem zaczyna gnić. Następnie pojawia się puszysty nalot, ciemnoszary, a czasem z brązowym odcieniem, kolor - jest to warstwa zarodników grzybów. Pilnie należy usunąć wszystkie dotknięte części rośliny, przestawić je w cieplejsze i suchsze miejsce z dobrym oświetleniem i ustalić system nawadniania. Przeprowadzane jest również leczenie fungicydami. Jeśli tego nie zrobisz, Fatskhedera umrze.
Szkodniki można wyróżnić:
- Przędziorek czerwony. Na liściach pojawiają się czerwonawe, srebrzyste i bladożółte plamy, wewnątrz znajdują się białawe plamki (jaja szkodników), jeśli potrząsa się liśćmi nad czystą kartką papieru, owady odpadają i mają czerwonawy kolor.
- Tarcza. Szkodnik ten pozostawia lepki cukierkowy kwiat, który pokrywa blaszki liściowe i łodygi rośliny, a także jaja owadów są wyraźnie widoczne z tyłu liści w postaci brązowawych plamek. Lykish słodki kwiat może prowadzić do ataku sadzy.
- Wciornastki Przebijają blaszki liściowe swoją trąbką i wysysają witalne soki z Fatshedery, dlatego na krawędzi widoczne są kropki podobne do nakłuć szpilką, po których nowe liście wydają się mocno zdeformowane, żółkną i opadają.
- Mszyca jest widoczny na łodygach i liściach rośliny w postaci małych zielonych i czarnych pluskiew, a także wydziela lepką powłokę, prowadzącą do chorób grzybiczych.
W celu zwalczania wymienionych szkodliwych owadów stosuje się oszczędne środki ludowe, które nakłada się na wacik i ręcznie usuwa pasożyty z liści lub łodyg fatshedera. Jako rozwiązania możesz użyć:
- kompozycja mydła - 30 gr. Mydło do prania jest kruszone, rozcieńczane w wiadrze z wodą i pozostawiane do zaparzenia na kilka godzin, następnie roztwór jest filtrowany i gotowy do użycia;
- mieszanka olejków jest zrobiona z 1 g olejku rozmarynowego. rozcieńczony w litrze wody;
- jako alkohol może być nalewka z nagietka, sprzedawana w aptekach.
Po wytarciu rośliny można również spryskać krzew i miejsce, w którym stała doniczka z winoroślą. Jeśli środki ludowe nie pomogły właściwie, warto użyć chemii - ogólnoustrojowych środków owadobójczych (na przykład „Aktara” lub „Aktellik”).
Zobacz jak wygląda fatshedera lese w tym filmie:
