Magnetar (w niektórych źródłach „magnetar”) to gwiazda neutronowa, która ma bardzo silne pole magnetyczne. Taka gwiazda pojawia się w wyniku powstania supernowej. Ten rodzaj gwiazdy jest niezwykle rzadki w przyrodzie. Nie tak dawno pytanie o ich odnalezienie i natychmiastowe pojawienie się astrologów naraziło naukowców na niepewność. Ale dzięki Bardzo Dużemu Teleskopowi (VLT) znajdującemu się w Obserwatorium Panamskim w Chile, należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego, i zgodnie z danymi zebranymi z jego pomocą, astronomowie mogą teraz śmiało wierzyć, że w końcu byli w stanie rozwiązać jeden z wiele tajemnic tak dla nas niezrozumiałych przestrzeni.
Jak wspomniano powyżej w tym artykule, magnetary są bardzo rzadkim typem gwiazd neutronowych, które mają ogromną siłę (są najsilniejszymi z dotychczas znanych obiektów w całym Wszechświecie) pola magnetycznego. Jedną z cech tych gwiazd jest to, że są stosunkowo małe i mają niesamowitą gęstość. Naukowcy sugerują, że masa zaledwie jednego kawałka tej materii, wielkości małej szklanej kulki, może osiągnąć ponad miliard ton.
Ten typ gwiazdy może powstać w momencie, gdy masywne gwiazdy zaczynają zapadać się pod wpływem własnej grawitacji.
Magnetary w naszej galaktyce
Droga Mleczna ma około trzech tuzinów magnetarów. Obiekt, badany za pomocą Bardzo Dużego Teleskopu, znajduje się w gromadzie gwiazd zwanej Westerlund-1, a mianowicie w południowej części konstelacji Ołtarza, która znajduje się zaledwie 16 tysięcy lat świetlnych od nas. Gwiazda, która teraz stała się magnetarem, była około 40 × 45 razy większa od naszego Słońca. Ta obserwacja zdezorientowała naukowców: w końcu gwiazdy o tak dużych rozmiarach, ich zdaniem, powinny zamieniać się w czarne dziury, gdy się zapadają. Niemniej jednak fakt, że gwiazda wcześniej nazwana CXOU J1664710.2-455216 w wyniku własnego zapadnięcia się zamieniła się w magnetar, dręczyło astronomów przez kilka lat. Mimo to naukowcy zakładali, że poprzedziło to tak bardzo nietypowe i niezwykłe zjawisko.
Otwarta gromada gwiazd Westerlund 1. Zdjęcia przedstawiają magnetar i towarzyszącą mu gwiazdę, oderwane od siebie przez eksplozję. Źródło: ESO Niedawno, bo w 2010 roku, zasugerowano, że magnetar pojawił się w wyniku bliskiej interakcji między dwiema masywnymi gwiazdami. Zgodnie z tym założeniem gwiazdy obróciły się wokół siebie, co spowodowało przemianę. Obiekty te były tak blisko, że z łatwością zmieściłyby się w tak małej przestrzeni, jak odległość między orbitami Słońca i Ziemi.
Jednak do niedawna naukowcom zajmującym się tym problemem nie udało się znaleźć żadnych dowodów na wzajemne i tak bliskie współistnienie dwóch gwiazd w proponowanym modelu układu podwójnego. Ale za pomocą Bardzo Dużego Teleskopu astronomowie byli w stanie bardziej szczegółowo zbadać część nieba, na której znajdują się gromady gwiazd, i znaleźć odpowiednie obiekty, których prędkość jest wystarczająco duża ("uciekające" lub "uciekające" gwiazdy).. Według jednej z teorii uważa się, że takie obiekty zostały wyrzucone z ich rodzimych orbit w wyniku wybuchu supernowych tworzących magnetary. I faktycznie, ta gwiazda została znaleziona, którą naukowcy nazwali później Westerlund 1?5.
Autor, który opublikował dane badawcze, Ben Ritchie, wyjaśnia rolę znalezionej „biegnącej” gwiazdy w następujący sposób: „Znaleziona gwiazda nie tylko ma kolosalną prędkość w ruchu, co mogło być spowodowane wybuchem supernowej, wydaje się być tandemem zaskakująco niskiej masy, wysokiej jasności i bogatych w węgiel komponentów. To zaskakujące, ponieważ te cechy rzadko łączą się w jednym przedmiocie. Wszystko to świadczy o tym, że Westerlund 1 × 5 mógł faktycznie powstać w systemie binarnym”.
Na podstawie zebranych danych o tej gwieździe zespół astronomów zrekonstruował domniemany model wyglądu magnetara. Zgodnie z proponowanym schematem zapas paliwa mniejszej gwiazdy był wyższy niż jej „towarzysza”. W ten sposób mała gwiazda zaczęła przyciągać górne kulki dużej, co doprowadziło do integracji silnego pola magnetycznego.
Po pewnym czasie mały obiekt stał się większy niż jego binarny towarzysz, co spowodowało odwrotny proces przenoszenia górnych warstw. Według jednego z uczestników eksperymentu, Francisco Najarro, te działania badanych obiektów dokładnie przypominają znaną zabawę dla dzieci „Przejdź do drugiego”. Celem gry jest owinięcie przedmiotu kilkoma warstwami papieru i przekazanie go kręgowi dzieci. Każdy uczestnik musi rozłożyć jedną warstwę owijki, znajdując przy tym ciekawy drobiazg.
Teoretycznie większa z dwóch gwiazd zamienia się w mniejszą i zostaje wyrzucona z układu podwójnego, w tym momencie druga gwiazda szybko obraca się wokół własnej osi i zamienia się w supernową. W tej sytuacji „biegnąca” gwiazda Westerlund 1 × 5 jest drugą gwiazdą w parze podwójnej (nosi wszystkie znane oznaki opisywanego procesu). Naukowcy, którzy badali ten interesujący proces, na podstawie danych zebranych podczas Eksperyment doszedł do wniosku, że bardzo szybka rotacja i transfer masy między gwiazdami podwójnymi jest kluczem do powstania rzadkich gwiazd neutronowych, znanych również jako magnetary.
Magnetar wideo:
Gwiazda neutronowa. Pulsar:
Film o najniebezpieczniejszych miejscach we Wszechświecie:
